“เครื่องดูดมดลูกมือถือ” โฉมใหม่ขูดมดลูก ไม่น่ากลัวอย่างที่คิด ~ Dr.เช้าตรู่ / สูตินรีแพทย์ ผู้เชี่ยวชาญด้านการรักษาผู้ มีบุตรยาก และ ผ่าตัด ผ่านกล้องทางนรีเวช

เมื่อพูดถึงการขูดมดลูก เชื่อว่าผู้หญิงหลายๆท่านต้องรู้สึกกลัวการถูกขูดมดลูกอย่างแน่นอน หรือไม่ก็คงจินตนาการถึงภาพความเจ็บปวดทุกข์ทรมาน เลือดท่วมตัว ตกเลือด อะไรทำนองนี้ แต่ก็ไม่น่าแปลกใจเพราะคนส่วนใหญ่ถูกปลูกฝังทัศนะคติในด้านลบเกี่ยวกับการขูดมดลูกไปแล้วตั้งแต่จำความได้ ไม่ว่าจะเป็นจากคำบอกเล่าของทั้งคนที่มีและไม่มีประสบการณ์การถูกขูดมดลูก หรือแม้แต่ในสื่อต่างๆเช่นวิทยุ โทรทัศน์ ละคร ภาพยนต์ ล้วนแล้วแต่มีภาพของการขูดมดลูกที่น่าสยดสยองแทบทั้งนั้น นั่นคงเป็นเพราะอุปกรณ์เครื่องมือที่เราเข้าใจว่าเป็นเครื่องมือขูดมดลูกนั้นเป็นเหล็กแหลมคม ยาวๆ ขนาดใหญ่ เอาเข้าไปขูดภายในโพรงมดลูก แค่คิดภาพตามก็สยองแล้ว ต้องบอกว่านั่นเป็นความเข้าใจที่ไม่ถูกซะทีเดียวเพราะในปัจจุบันเครื่องมือต่างๆได้พัฒนาคิดค้นให้ใช้งานได้ง่ายขึ้น ใช้เวลาน้อย เสียเลือดน้อย และไม่เจ็บปวดเท่าการขูดมดลูกวิธีเดิมๆที่เรียกว่า Dilatation and Curettage หรือ D&C with Sharp Curette และเปลี่ยนจากเทคนิค การ“ขูด”มาเป็น การ“ดูด”มดลูกแทน แค่เปลี่ยนคำพูด ก็ฟังดูน่ากลัวน้อยลงแล้ว คุณผู้อ่านว่าจริงมั้ยครับ

ใครจะรู้บ้างว่า ผู้หญิงคนไหนจะมีโอกาสถูกขูดมดลูกในอนาคตบ้าง เพราะการขูดมดลูกใช่ว่าจะต้องทำในกรณีแท้งบุตรแต่เพียงอย่างเดียว เพราะผู้หญิงที่มีอาการเลือดออกผิดปกติทางช่องคลอด ประจำเดือนมาไม่สม่ำเสมอ เยื่อบุมดลูกหนาตัวผิดปกติ มีเลือดออกหลังหมดประจำเดือน หรืออาการที่แพทย์สงสัยว่ามีความผิดปกติของมดลูก เช่น เนื้องอกมดลูก ติ่งเนื้อในโพรงมดลูก ก็มีโอกาสที่แพทย์จะต้องแนะนำให้ทำการขูดมดลูกเพื่อเอาเนื้อเยื่อไปตรวจวินิจฉัยโรคได้เหมือนกัน ดังนั้นจะเห็นว่าผู้หญิงเรามีโอกาสที่จะถูกขูดมดลูกได้ในหลายกรณีเลยทีเดียว แล้วถ้าเรายังมีความเข้าใจคลาดเคลื่อนเกี่ยวกับการขูดมดลูกว่าจะต้องน่ากลัว ทรมานอยู่ บางทีอาจทำให้เราวิตกกังวลมากจนเกินไป หรือปฏิเสธการขูดมดลูกไปเลย ทำให้การวินิจฉัยโรคล่าช้าและเกิดผลเสียต่อสุขภาพได้ ดังนั้นเรามาทำความรู้จักการขูดมดลูกวิธีใหม่ที่เรียกว่า การ“ดูด”มดลูก กันเลยดีกว่าครับ

การ “ดูดมดลูก” ด้วยเครื่องดูดสุญญากาศนั้น โดยทั่วไปแล้วมี 2 ชนิดหลักๆนั่นก็คือ การใช้เครื่องดูดสุญญากาศแบบไฟฟ้า (Electrical Vacuum Aspiration: EVA) และการใช้เครื่องดูดสุญญากาศแบบมือถือ (Manual Vacuum Aspiration : MVA) ซึ่ง MVA จะใช้งานได้ง่ายกว่า สะดวกกว่า EVA และเริ่มมีการนำ MVA มาใช้มากขึ้นตามโรงพยาบาลทั่วไป โดยที่ MVA เป็นการเปลี่ยนรูปแบบการขูดมดลูกด้วยโลหะด้ามยาวและคม มาเป็นการใช้หลอดพลาสติกร่วมกับกระบอกสุญญากาศแทน โดยที่หลอดพลาสติกจะมีขนาดต่างกันออกไปขึ้นกับขนาดของปากมดลูกและวัตถุประสงค์ของการใช้งาน ซึ่งตัวกระบอกสุญญากาศมีส่วนสำคัญที่ช่วยทำให้การดูดเนื้อเยื่อภายในโพรงมดลูกทำได้รวดเร็วมากขึ้น เพราะระบบสุญญากาศจะดูดเอาเนื้อเยื่อภายในโพรงมดลูกผ่านหลอดพลาสติกเข้ามาเก็บอยู่ภายในกระบอกจึงลดระยะเวลาในการขูดมดลูกลงมาก ซึ่งดีกว่าการขูดมดลูกแบบเดิมด้วยวิธี D&C ที่แพทย์จะทำการขูดไปทั่วๆโพรงมดลูกโดยอาศัยความรู้สึกของแพทย์ว่าขูดเนื้อเยื่อออกได้หมด-ไม่หมดเป็นหลัก ในบางครั้งอาจทำให้ขูดมดลูกได้ไม่ทั่ว ขูดออกมากจนเกินไป หรือบางกรณีขูดแรงจนเกินไป จนอาจทำให้มดลูกทะลุหรือเกิดพังผืดในโพรงมดลูกตามมาภายหลัง ส่งผลให้คนไข้มีภาวะบุตรยากหรือไม่มีประจำเดือนไปเลยเพราะเยื่อบุมดลูกถูกขูดออกไปมากจนเกินไปก็เป็นได้ ถือเป็นอันตรายอย่างมากต่อภาวะเจริญพันธ์ของสตรี

องค์การอนามัยโลก (WHO) จึงได้แนะนำให้แพทย์ทั่วโลกใช้เครื่องดูดสุญญากาศ (Vacuum Aspiration) แบบไฟฟ้า (EVA) หรือเครื่องดูดมือถือ (MVA) ในการรักษาการแท้งไม่สมบูรณ์ การตกเลือดหลังคลอดหรือหลังแท้ง การยุติการตั้งครรภ์ทางศัลยกรรมแทนการขูดมดลูกด้วยเหล็กแหลมในทุกกรณี เนื่องจากได้เล็งเห็นถึงข้อด้อยของการขูดมดลูกด้วยวิธี D&C และถือว่าการขูดมดลูกด้วยวิธีนี้เป็นวิธีการรักษาที่ล้าสมัย โดยในประเทศไทย สำนักงานแพทยสภาได้กำหนดให้การใช้วิธี “ดูดมดลูก” ด้วยกระบอกสุญญากาศ (MVA) เป็นเกณฑ์มาตรฐานในการประกอบวิชาชีพเวชกรรมตั้งแต่ปี พ.ศ. 2553 เป็นต้นมา

อย่างไรก็ตามการประชาสัมพันธ์ข้อมูลเกี่ยวกับการดูดมดลูกวิธีใหม่ด้วยเครื่องดูดสุญญากาศแก่ประชาชนโดยทั่วไปอาจยังไม่แพร่หลายนัก คนทั่วไปจึงยังมองการขูดมดลูกเป็นเรื่องอันตราย น่ากลัวและพยายามหลีกเลี่ยงการรักษา ดังนั้นหากเราเข้าใจถึงวิวัฒนาการของการขูดมดลูกจากวิธีเดิมๆที่ดูน่ากลัว ไปเป็นการดูดมดลูกที่มีความปลอดภัยและมีข้อดีเหนือกว่ามากแล้ว น่าจะพอทำให้ผู้หญิงไทยมีทัศนะคติด้านบวกต่อการขูดมดลูกมากขึ้น เพื่อประโยชน์ของผู้หญิงไทยในการเข้าสู่การรักษาตามมาตรฐานการสากล ไม่ล้าหลังอีกต่อไป